Innoverend groenconcept in Noordwijk draagt bij tot duurzamere steden

Het ZIN project aan de Brusselse Noordwijk wil aantonen dat ook gebouwen kunnen bijdragen tot duurzamere steden en een verbetering van het stedelijk welzijn. Het innoverend groenconcept bestaat uit een panoramische daktuin, groene gevel, publieke serre en groene invulling van de kantoren.

Projectinfo

Project: ZIN project – Marie-Elisabeth Belpairegebouw
Locatie: Brussel – aan het Noordstation
Architectenbureaus: L’AUC, Jaspers-Eyers en 51N4E
Projectontwikkelaar: Befimmo
Designbureau groenconcept: ontwerpstudio Plant & Houtgoed
Uitvoerder: Ecoworks
Betrokken partners: Optigrün en Sita

Een groene oase in de nog grotendeels grijze Noordwijk

In de kantoorwijk aan het Noordstation in Brussel vinden we het ZIN project terug. In het recent gerenoveerd gebouw – ook wel gekend als het Marie-Elisabeth Belpairegebouw – combineert men wonen, werken en verblijven om de wijk te doen heropleven. Zoals de strepen van een zebra zitten deze functies in elkaar verweven, afgewisseld etage per etage.

Het innoverend groenconcept van het ZIN project wil aantonen dat ook gebouwen kunnen bijdragen tot duurzamere steden en een verbetering van het stedelijk welzijn.

“Samen met de architect hebben we nagedacht over hoe we het groen dichter bij de mens kunnen krijgen en hoe we het kunnen integreren in het gebouw.”, aan het woord is Joris Deseyn van designstudio Plant & Houtgoed. ”In het ontwerp werd een panoramische daktuin op de 29^ste verdieping opgenomen, een publiek toegankelijke serre op het gelijkvloers die doorloopt naar de publieke ruimte alsook gevelgroen over 17 verdiepingen en een intense binnenplanting. Voor het ontwerp van de beplantingen werden enkele ambities vooropgesteld. Zo werd ecologie naar voren geschoven waarbij we werken met inheemse vegetaties. Maar ook een gelaagdheid bestaande uit een kruidlaag, een struiklaag en een boomlaag om het groen zoveel mogelijk te laten beleven door de mens die gebruik maakt van de ruimtes.“

Een daktuin zorgt voor een verkoelend effect als het goed aangelegd en onderhouden wordt

In het ontwerp is er een grote gelaagdheid te zien. Enerzijds is er het beloopbaar grindgazon, anderzijds een kruidenlaag en een bomenlaag. Zo draagt de opbouw toe aan het natuurlijk aanvoelen van de daktuin. De bomen worden beheerd als hakhout waardoor ze stelselmatig verjongen en dat is nodig voor de windbelasting. Daarnaast kan er heel wat water gebufferd worden door de dikke opbouw van het substraat (bijna 1m20 dik). Belangrijk om de beplanting van water te voorzien én het draagt bij tot het verkoelend effect van het groendak.

Joris Van den Maegdenbergh van Ecoworks benadrukt het belang van onderhoud: “De aanleg van een groendak is één zaak maar het onderhoud is al even belangrijk. In dit project is daar heel goed over nagedacht met een onderhoudscontract voor de komende 18 jaar en een goed uitgewerkt beheerplan. Op de terrassen wordt het onderhoud vergemakkelijkt omdat er met plantenbakken gewerkt wordt. Zo wordt een groendak gerealiseerd dat natuurlijk alleen maar in waarde kan toenemen.”

Een efficiënte én circulaire drielaagse opbouw van de daktuin

Zowel op vlak van architectuur, ontwerp met respect voor het milieu, als op vlak van circulariteit werd de lat in het ZIN gebouw zeer hoog gelegd. Als pionier in circulaire daktuinen en groendaken wenste Geert de Bruijne van Optigrün Benelux absoluut mee te werken aan dit project. “We zitten van bij het begin mee aan tafel met de architecten. Al onze producten die hier gebruikt zijn, worden gemaakt op basis van gerecycleerde materialen. We gebruiken nul virgin materials.“

De panoramische daktuin is niet zomaar een groendak, sedum dak of  extenstief dak maar een effectieve daktuin met bomen tussen 4 à 6 meter hoog. “We hebben hier als fabrikant de verschillende lagen geleverd voor een drielaagse opbouw: onderaan onze beschermlaag RMS 900 om de afdichting te beschermen, dan de FKD 60 drainagelaag van 6cm hoog/dik met dubbele werking: enerzijds houdt die het water vast om de beplanting van water te voorzien én tegelijkertijd laat het overtollige water zo snel en efficiënt mogelijk afvoeren. Daarbovenop komt de filterlaag die ervoor zorgt dat de kleine deeltjes van het substraat niet gaan meespoelen met de afvoer en in de riolering terecht komen. We hebben hier gebruik gemaakt van een 100% lokaal gefabriceerd substraat niet op lava-basis maar op basis van zand waardoor we ook dit circulair verhaal kunnen integreren in het geheel.”, preciseert Geert met trots.

De duurzame, circulaire bouwvisie van het ZIN project wordt doorgetrokken tot in de dakkolken

“Voor dit project werden we gecontacteerd door VMA Druart omdat zij een oplossing zochten voor de hemelwaterafvoer van alle terrassen. Daar werd de SitaCompact voor gekozen.”, vertrouwt Miriam Corremans van Sita Bauelemente ons toe. “Deze terrassen liggen allemaal mooi boven elkaar en dus kan de regenpijp mooi van de ene verdieping naar de andere doorlopen. Per terras zijn er 2 dakkolken nodig: een om de hemelwaterafvoerleiding door te laten gaan en een om het water van het terras te laten afvoeren. Onder het terras gaat men dan de afvoer connecteren met de regenpijp. Ondertussen kan Sita hiervoor ook een nieuwe oplossing bieden: de Compact buissteun. De buissteun wordt in de dakkolk gestoken en is voorzien van openingen die het water van het terras meteen laat meevloeien met het water van de regenpijp in de buissteun. Met dit systeem kan je dus een dakkolk per terras uitsparen.“

Het belangrijkste topic van het ZIN project is duurzaamheid en circulariteit en alle Sita Bauelemente producten passen perfect in dit plaatje. Miriam toont dit aan de hand van een voorbeeldproject uit Duitsland aan: “Bij de renovatie van een dak die zo een 50 jaar geleden aangelegd werd, blijkt dat de dakkolken nog in perfecte staat zijn. Mocht men indertijd bevestigd hebben met een schroeflens dan kon men de dakkolken nu gewoon hergebruiken in hetzelfde of in een ander project.“

Voor meer informatie, contacteer

• Geert de Bruijne voor Optigrün Benelux
• Miriam Corremans voor Sita Bauelemente