Zinken dakbedekking voor Gentse monumenten: een wijze keuze

Van heinde en verre komen mensen naar kunststad Gent om zich te vergapen aan een centrum vol gebouwen die al even imposant als historisch waardevol zijn. Drie voorbeelden daarvan zijn de Sint-Barbarakerk, het kunstencentrum Vooruit en het universiteitscomplex Plateau-Rozier. Dat deze gebouwen als beschermde monumenten geklasseerd staan, betekent niet dat we de elementen er zomaar hun lusten op moeten laten botvieren. Mits het nodige respect voor historische authenticiteit is restauratie zelfs wenselijk, zodat de gebouwen ook voor volgende generaties gevrijwaard blijven. Maar hoe kan je én het verleden in ere houden, en tóch optimaal voorbereid zijn op de toekomst? Het antwoord vonden we bij de zinken dakbedekking van VMZINC.

Projectinfo:

Project: Restauratie van de dakbedekking van 3 beschermde historische Gentse gebouwen met zink

Locatie: Gent

Bouwheer:

• VZW Sint-Barbaracollege (restauratie Sint-Barbarakerk)
• Kunstencentrum Vooruit vzw (restauratie Vooruit)
• Universiteit Gent (restauratie Complex Plateau-Rozier)

Architect:

• Archipl Architecten C.V.B.A. (restauratie Sint-Barbarakerk)
• ARCH & TECO (restauratie Vooruit)
• ARCH & TECO (restauratie Complex Plateau-Rozier)

Betrokken partner: VMZINC

Zink, respect voor toekomst én verleden

Een eerste restauratieproject waar we langsgingen was de Sint-Barbarakerk. Thomas Colpaert, projectleider bij hoofdaannemer Artes Woudenberg: “Voor de restauratie van het dak lag zink voor de hand: een zinken roevensysteem werd al in de oorspronkelijke bouw gebruikt. Zo kon het originele uitzicht gewaarborgd blijven, zonder daarbij de hedendaagse bouwvereisten uit het oog te verliezen.”

Wim Jeddens, Area Manager West- en Oost-Vlaanderen bij VMZINC: “Op vlak van kwaliteit en duurzaamheid is zink een materiaal dat al langer dan vandaag zijn strepen heeft verdiend, en dat ook in de toekomst zal blijven doen. Anno 2021 zitten er in onze portfolio referenties die al 80 tot zelfs 100 jaar meegaan, waardoor we met plezier een garantie kunnen geven van 50 jaar. Het zink dat nu gelegd wordt is bij een volgende opknapbeurt ook nog eens 100% recycleerbaar – geen overbodige luxe, met het oog op een circulaire toekomst.”

Terug naar de oorsprong

Iets verderop staat het iconische gebouw van kunstencentrum Vooruit, het kloppend hart van kunstminnend en cultureel Gent. Ook daar wordt een grondige renovatie van het dak doorgevoerd, die het historische karakter van de Vooruit zelfs in ere herstelt. Bij een eerdere restauratie werd de originele zinken dakbedekking immers nog door lood vervangen. Waarom dan nu de keuze voor het oorspronkelijke materiaal? Leen Bruggeman, Architect bij Arch & Teco Architecture and Planning en expert in het restaureren van historische (vaak beschermde) gebouwen: “de vuistregel bij restauraties is om de oorspronkelijke visie van de architect in ere te houden: hier ging het oorspronkelijk om zinken dakbedekking, dus hebben we nu opnieuw voor zink gekozen. De keuze voor lood was een akoestische overweging, maar tegenwoordig kan je daar uitstekend met isolatieoplossingen aan tegemoetkomen.”

Zijn tijd ver vooruit

De uitvoering in staande naad waarvoor in dit geval werd geopteerd is volgens Bruggeman mits correcte uitvoering zeer onderhoudsvriendelijk. De rijke geschiedenis van zink staande naad is bovendien al een voordeel op zich. Bruggeman: “de oplossing is al zodanig lang in gebruik, dat de fabrikant een heel assortiment randaansluitingen, afwerkmaterialen en uitvoeringsdetails te onzer beschikking kan stellen. Dat zorgt ervoor dat zinken dakbedekking eigenlijk als een soort bouwpakket in elkaar kan worden gestoken. Samen met de inherente waterdichtingskwaliteit van zink biedt dat een zeer grote garantie op een langdurige, kwalitatieve dakbedekking.”

Complex Plateau-Rozier: complex

Het universiteitscomplex Plateau-Rozier van de UGent vervolledigt de reeks restauratieprojecten die de revue gepasseerd zijn voor deze case. Het project was ten tijde van het filmen van de case nog niet in uitvoering, maar toch wil Wim Jeddens er al iets over kwijt: “Het gaat hier om een enorm complex, en dan nog in een stedelijke omgeving: dat is geen alledaagse situatie. Aan zink geen gebrek, de uitdaging hier zal zijn om volgens de verschillende faseringen van het project het materiaal voor die verzameling daken van bijna 15 000 m² tijdig aan te leveren.

Gelukkig voelen we ons bij dit soort restauratieprojecten als een vis in het water. We onderhouden van bij de aanvang steeds nauwe banden met de architect, hoofdaannemer, zinkwerker, uitvoerder… Ze kunnen van aan de tekentafel tot op de werf op ons rekenen. Ik denk dat het net dat is dat hen telkens opnieuw over de streep trekt om met VMZinc samen te werken, en waarom de daken van deze drie historische monumenten binnenkort met een knap afgewerkte zinken dakbedekking zullen kunnen pronken.”