Dakenbeleid Rotterdam? Haal méér uit stedelijke daken!

Geïnspireerd door de grote landbouwdaken in New York werd op het Schieblockgebouw in Rotterdam het eerste oogstbare dak in Nederland gebouwd: de DakAkker. Op de vijfde gevel van de DakAkker worden groenten, fruit en kruiden verbouwd terwijl honingbijen er dankzij een heemtuin met bloemrijk kruidenmengsel verse honing produceren. De DakAkker is de grootste dakboerderij van Europa waar direct met grond op het dak wordt gewerkt. Het dak functioneert ook als proefopstelling om te experimenteren met verschillende vormen van groendaken.

Daken kunnen het regenwater opvangen zodat het pas na de regenbui naar de riolering stroomt. Of beter nog; op de DakAkker bedachten ze hoe het regenwater nuttig gebruikt kan worden zodat het niet in de riolering terechtkomt. Het dak van het dakpaviljoen op het Schieblock is immers voorzien van 120m² Slimdak, in de vorm van een retentiedak. Eigenlijk heb je hier de vierkante meters groen die je op het maaiveld zou hebben op een hoger niveau. “Ieder groendak doet wat met waterbuffering, biodiversiteit, hittestress, luchtzuivering, noem maar op. Maar als je daar meer water in weet vast te houden, dan zie je dat al die aspecten extra gaan renderen. En dat is precies wat het Slimdak op de DakAkker doet”, stelt Rob Steltenpöhl van Optigrün Benelux.

“Voor ons is het allerbelangrijkste dat we laten zien wat kan op een dak”, stelt Emile Van Rinsum van het Rotterdams Milieucentrum. “Dit kan heel uitgebreid, maar voor ons is vooral erg belangrijk dat we iets doen met wateropvang.” De klimaatopwarming zorgt immers voor extremere weersomstandigheden. Langere periodes van droogte worden afgewisseld met intensere regenbuien, en dus vooral veel water in de stad. Wateropvang en bufferdaken worden cruciaal. Groene daken zijn hiervoor een uitstekend middel. Het dak op de DakAkker bevat tal van planten die dagelijks water nodig hebben. Het water uit de hemel is gratis en wordt opgevangen door het groendak.  De vijfde gevel vangt 99% van al het hemelwater op. Het Slimdak kan namelijk zo’n 60.000 liter water bergen. Dit water komt niet op straatniveau terecht in het openbare domein, waardoor de hoeveelheid wateroverlast gevoelig afneemt.

Van slooppand tot multifunctionele vijfde gevel

De grootste uitdaging bij dit project was de constructie van het gebouw. Het is een voormalig slooppand, een voormalig kraakpand, dat een herbestemming kreeg in de vorm van woningen, kantoorruimtes en een urban farm met dakterras op de vijfde gevel. “Tijdens het initiëren van het project kwamen we erachter dat het dak veel minder gewicht aankon dan gedacht”, stelt Henk Vlijm van Optigrün Benelux. Daarom werd gekozen voor een extra lichte opbouw. Daarnaast waren er nog geen dakranden. Dagelijks komt er toch een hele groep mensen op het dak. De veiligheid mag niet onderschat worden. Langs het dak werden daarom EPS-plantenbakken geplaatst. “Een mooie aanvulling op de stadsboerderij die tot een veilige betreding van deze multifunctionele vijfde gevel leidt”, aldus Vlijm.